Jika seorang Menteri
ingin memperkenalkan suatu rang undang–undang ke Parlimen, prosesnya adalah
seperti berikut:
a)
Mula-
mula ia mestilah merangka satu polisi untuk rang undang–undang tersebut dengan
mendapat nasihat Peguam Negara;
b)
Persetujuan
Jemaah Menteri diperlukan untuk meluluskan polisi tersebut;
c)
Jika
dipersetujui maka orang–orang yang terlibat secara langsung atau tidak langsung
akan dijemput untuk memberikan pendapatnya dalam jangka masa tertentu;
d)
Selepas
itu ia dibawa ke Jemaah Menteri semula untuk mendraf rang undang–undang
tersebut;
e)
Jika dipersetujui
barulah rang undang–undang itu didrafkan oleh pendraf undang –undang dan
apabila ia siap ia akan dibawa semula ke Jemaah Menteri untuk persetujuan
sebelum dibawa ke Parlimen.
Di dalam menyediakan
draf undang-undang tersebut beberapa faktor akan diberi pertimbangan oleh
penggubal undang-undang antara lain seperti berikut:
1. Mengenal pasti masalah yang hendak diatasi:
i.
Memahami
masalah secara terperinci – kesan masalah kepada masyarakat
ii.
Berapa
serius masalah sosial misalnya kekacauan rumah tangga kerana suami menghabiskan
masa di tempat hiburan, kegiatan jenayah meningkat.
iii.
Siapakah
kumpulan sasaran – lelaki dan pemuda berumur 16 tahun dan ke atas.
2. Apakah
cara yang paling baik untuk mengatasi masalah?
i.
Cara
selain daripada perundangan seperti memberikan nasihat mengenai keburukan
membazirkan masa di tempat hiburan misalnya mengenai ceramah agama, mesyuarat
dengan Persatuan Ibu Bapa dan Guru di sekolah-sekolah.
ii.
Adakah
masalah ini boleh dikawal dengan menggunakan perundangan yang sedia ada?
iii.
Jika
perundangan diperlukan apakah jenis perundangan yang perlu disediakan? Kemungkinan jenis perundangan yang perlu
dipertimbangkan ialah Akta, Akta Pindaan atau perundangan subsidiari seperti
peraturan-peraturan.
3. Adakah
Perlembagaan Persekutuan / Perlembagaan Negeri mempunyai kuat kuasa?
i.
Kuasa
untuk Parlimen dan Dewan Perundangan Negeri membuat undang-undang mengenai
perkara yang disenaraikan dalam Jadual Kesembilan Perlembagaan Persekutuan. Jadual Kesembilan mengandungi senarai seperti
yang berikut:
a)
Senarai I : Senarai
Persekutuan
b)
Senarai I : Senarai
Negeri
c)
Senarai
IIA : Tambahan
kepada Senarai Negeri bagi Negeri Sabah dan Sarawak
d)
Senarai
III : Senarai
Bersama
e)
Senarai
IIIA : Tambahan
kepada Senarai Bersama bagi Negeri Sabah dan Sarawak
ii.
Sehubungan
dengan ini, Perkara 73, 74, 75 dan 76 Perlembagaan Persekutuan perlu juga
dikaji dan diteliti.
iii.
Kajian
Kes : Akta Perikanan 1985 [Akta 317], khususnya
mukadimah kepada Akta itu.
4. Adakah
perundangan yang digubal akan bercanggah dengan perundangan yang sedia ada?
i.
Sila
teliti perundangan yang sedia ada untuk mengkaji sama ada masalah ini terletak di bawah bidang
kuasa perundangan itu.
ii.
Sekiranya
perundangan subsidiari perlu digubal, sila memastikan bahawa Akta ibu mempunyai
peruntukan yang membolekan (enabling provision) penyediaan perundangan
subsidiari itu. Jika suatu perundangan subsidiari disediakan tanpa ada apa –
apa peruntukan dalam Akta ibu yang membolehkan penyediaanya, perundangan
subsidiari itu akan menjadi “ultra-vires”.
iii.
Adakah
menyentuh bidang kuasa Kementerian/ Agensi yang lain?
- Sila rujuk kepada Perintah
Menteri-Menteri Kerajaan Persekutuan yang dibuat di bawah Akta Tugas-Tugas
Menteri 1969 [Akta 2]
5. Adakah
akan menyentuh kebebasan asasi?
i.
Aspek
yang berkaitan ialah mengehadkan masa tempat hiburan dibuka dan mengehadkan
umur orang yang boleh masuk ke dalam tempat hiburan itu.
ii.
Sila
rujuk kepada Perkara 5 Perlembagaan Persekutuan:
“5. (1) Tiada
seorang pun boleh diambil nyawanya atau dilucutkan kebebasan dirinya kecuali
mengikut undang-undang.
6. Adakah
akan menyentuh hak seseorang tentang harta?
Sila rujuk kepada
Perkara 13 Perlembagaan Persekutuan :
“13. (1) Tiada seorang pun boleh dilucutkan hartanya
kecuali mengikut undang-undang.
(2) Tiada undang-undang boleh memperuntukkan pengambilan
atau penggunaan harta dengan paksa tanpa pampas an yang memadai.”
7. Adakah
akan mewujudkan kuat kuasa ke belakang?
Kuat kuasa ke
belakang tidak boleh dibenarkan jika bertentangan dengan Perkara 7 Perlembagaan
Persekutuan
“7. (1) Tiada seorang pun boleh dihukum kerana sesuatu
perbuatan atau peninggalan yang tidak boleh dihukum menurut undang-undang pada
masa perbuatan atau peninggalan itu dilakukan atau dibuat, dan tiada seorang
pun boleh menanggung hukuman yang lebih berat kerana sesuatu kesalahan daripada
yang telah ditetapkan oleh undang-undang pada masa kesalahan itu dilakukan.”
Sehubungan dengan ini, Seksyen 20 Akta Tafsiran 1948 dan
1967 [Akta 388] juga dirujuk:
“20. Notwithstanding the absence of any express
provision in any Act or other written law, wher e such Act or other written law
empowers any person to make subsidiary
legislation, such subsidiary legislation may be made to operate retrospectively
to any date which is not earlier than the commencement of the Act or other
written law under which it is made or, where different provisions of that law
come into operation on different dates, the commencement of that law under
which it is made :
Provided that no person shall be made or shall become
liable to any penalty in respect of any act done before the date on which the
subsidisry legislation was published.”
8. Adakah
akan menimbulkan diskriminasi?
Aspek yang berkaitan ialah menghadkan orang yang layak
masuk tempat hiburan dan mengenakan fi yang berbeza untuk orang tertentu.
Perkara 8 Perlembagaan Persekutuan Malaysia memperuntukkan bahawa “ semua orang
adalah sama rata di sisi undang-undang dan berhak mendapat perlindungan yang
sama rata di sisi undang-undang.”
9. Adakah
akan memberi kuasa penguatkuasaan berlebihan?
Perkara ini penting semasa mempertimbangkan kuasa
penguatkuasaan yang akan diberikan kepada pegawai yang diberi kuasa seperti
kuasa untuk menyita harta dan kuasa untuk memeriksa orang tanpa waran.
10. Adakah
akan melanggar prinsip seorang dianggap tidak bersalah sehingga didapati
bersalah?
Adakah bercanggah dengan mana-mana
obligasi antarabangsa?
Perkara ini relevan dan perlu dipertimbangkan sekiranya
Malaysia telah meratifikasi atau menjadi
suatu pihak kepada sesuatu konvensyen atau treaty antarabangsa.
11. Adakah
cara mengatasi masalah ini praktikal?
Sehubungan dengan ini perlulah di kaji sama ada logistik
yang diperlukan telah disediakan, khususnya penyediaan jawatan baru, penambahan
jawatan yang sedia ada serta infrastruktur untuk memastikan kejayaan skim yang
disediakan melalui perundangan itu. Setelah rang undang-undang tersebut telah
digubal maka seterusnya
f)
Menteri
akan memberikan notis kepada kerani Dewan akan tujuannya membawa rang undang –
undang diperkenalkan di Dewan Rakyat.
Rang undang – undang dibawa ke Parlimen mesti melalui
empat peringkat iaitu:
a)
Bacaan
pertama
b)
Bacaan
Kedua
c)
Perbincangan
dalam jawatankuasa
d)
Bacaan
Ketiga
Bacaan Pertama
Tajuk rang undang – undang dibaca oleh Setiausaha Dewan.
Apabila ia telah dibaca rang Undang – undang itu akan dicetak dan selepas itu
menunggu untuk bacaan kali kedua. Jika
rang undang – undang itu dibawa oleh seorang ahli parlimen secara persendirian,
apabila sudah dibaca kali pertama, selepas itu terpulanglah kepada menteri
berkenaan iaitu menteri yang bertanggungjawab dalam hal – hal yang disentuh
oleh rang undang – undang. Sama ada rang undang – undang itu dibaca kali kedua
terpulanglah kepada budi bicara Menteri itu dan sebarang perbahasan ke atas
rang undang – undang tersebut hanya boleh dibuat melalui Menteri itu.
Bacaan Kedua
Biasanya tempoh antara bacaan pertama dan kedua adalah
agak lama, tetapi oleh kerana kerajaan memerlukan suatu undang – undang itu dengan
segera maka bacaan kedua dan ketiga dibuat dalam satu sidang dewan yang sama
dengan bacaan pertama. Jika rang undang – undang itu melibatkan perkara –
perkara dalam Senarai Bersama atau Negeri5 maka Rang undang – undang
itu perlu mendapat akuan dari Yang di-Pertua Parlimen. Rang Undang – undang
jenis ini hanya boleh dibincangkan setelah ia disiarkan dalam Warta Kerajaan
selama empat minggu ini boleh dipendekkan dengan kebenaran Yang di-Pertua
Dewan.
Dalam bacaan kedua, tajuk rang undang – undang itu dibaca
oleh Setiausaha Dewan dan selepas usul, mencadangkan bacaan ini dipersetujui
oleh Dewan Parlimen. Perbahasan bagi usul ini meliputi prinsip rang undang –
undang itu dan juga kebaikan dan keburukan rang undang – undang tersebut. Usul
untuk bacaan kali kedua hanya boleh dibuat jika notis untuk bacaan itu
diberikan serta merta selepas bacaan pertama dan rang undang – undang tersebut
perlu dibahagi-bahagikan kepada ahli dewan untuk mengkajinya.6
Bagi rang undang – undang perbekalan, usul untuk bacaan
kedua tidak boleh dicadangkan pada hari bacaan pertama itu juga melainkan
setelah diberi notis. Apabila usul dicadangkan, perbahasan akan ditangguhkan
sekurang – kurangnya selama dua hari. Perbahasan mengambil masa Iima hari. Jika
rang undang – undang perbekalan tambahan, maka perbahasan ke atas usul bagi
bacaan kedua tidak ditangguhkan dan tempoh perbahasan itu tidak lebih dari satu
hari.
Perbincangan dalam Jawatankuasa
Apabila rang Undang – undang itu dibaca kali kedua maka
rang undang –undang itu akan dibincangkan secara mendalam dalam Jawatankuasa.
Ada tiga jenis jawatankuasa:
a) Jawatankuasa meliputi semua anggota Dewan Parlimen
b) Jawatankuasa perbekalan
c) Jawatankuasa pilihan
Jawatankuasa meliputi Semua Ahli Dewan
Tugas jawatankuasa ini ialah menimbang semua rang undang
– undang biasa kecuali rang undang – undang perbekalan dan hybrid. Rang
Undang –Undang ditimbang mengikut susunan iaitu:
1) Fasal rang undang – undang dibincang satu per Satu
2) Jadual rang undang – undang itu [ula dibincang
3) Preamble
4) Tahun rang undang – undang
Pindaan akan dibuat dan jika pindaan bertentangan dengan
tajuk rang undang – undang tersebut maka tajuk rang undang – undang itu akan
dipinda. Selepas perbincangan selesai rang undang – undang itu akan dibawa
semula ke Dewan Parlimen.
Jawatankuasa Perbekalan
Jawatankuasa ini terdiri
dari semua anggota Dewan Rakyat. Tugasnya ialah menimbang rang undang-undang
perbekalan yang mencadangkan perbelanjaan bagi pelbagai perkhidmatan. Sebelum
dikemukakan kepada Dewan Rakyat satu anggaran perbelanjaan hendaklah
dibentangkan dalam Dewan Rakyat terlebih dahulu. Usul untuk bacaan kali kedua
tidak boleh dibuat pada hari bacaan pertama kecuali dengan notis dan
kemudiannya perbahasan mengenainya ditangguhkan sekurang-kurangnya dua hari.
Apabila dewan bersidang semula dan usul dibaca untuk kali kedua dan
dipersetujui maka bacaan kedua dibuat dan dibacakan tajuk rang undang-undang
perbekalan itu pun terserahlah kepada jawatankuasa perbekalan.
Perbincangan
dalam jawatankuasa ini tidak melebihi 14 hari dan mengikut susunan berikut :
(1)
Jadual
(2)
Fasal
(3)
Tajuk
Apabila
jawatankuasa perbekalan selesai menimbang rang undang-undang tersebut, rang
undang-undang itu dibawa semula ke Dewan untuk dibaca kali ketiga dan
diluluskan.
Jawatankuasa
Pilihan
Tugas
Jawatankuasa ini ialah untuk menimbangkan:
(1)
Rang
undang-undang persendirian
(2)
Rang
undang-undang hybrid
(3)
Rang
undang-undang biasa yang dirujuk oleh Dewan kepadanya.
Mengikut
Peraturan Tetap Dewan Rakyat 82 (PT 82 DR) dan Peraturan Tetap 74 Dewan Negara
(PT 74 DN) jawatankuasa ini terdiri dari sebahagian daripada anggota dewan
Parlimen dan disusun mengikut perwakilan parti-parti politik yang mempunyai
anggota dalam dewan Parlimen.
Rang
undang-undang hybrid dan persendirian akan dibincang dalam jawatankuasa
ini apabila rang undang-undang telah dibaca kali kedua. Tugas jawatankuasa ini
ialah menyiasat sama ada rang undang-undang itu mesti diluluskan. Penyiasatan
dibuat dengan mendengar rayuan dibuat kepada dewan oleh orang-orang awam yang
menyokong atau membantah rang undang-undang itu. Biasanya perayu diwakili
penasihat undang-undang mereka. Jawatankuasa juga boleh memanggil orang hadir,
mengambil kenyataan dan memeriksa segala kenyataan yang dikemukakan kepadanya.
Kenyataan adalah dianggap rahsia dan hanya jawatankuasa saja yang boleh
menghantar laporan kepada majlis parlimen. Jika selepas siasatan rang
undang-undang itu diputuskan supaya diluluskan maka jawatankuasa akan melihat
kepada rang undang-undang itu dari satu fasal ke satu fasal. Pindaan yang
dibuat itu boleh bertentangan dengan apa yang disiarkan dalam Warta Kerajaan.
Setelah
selesai membuat siasatan jawatankuasa ini perlu membuat laporan kepada dewan
Parlimen dan terpulanglah kepada dewan sama ada hendak menerima laporan itu
atau tidak. Jika laporan diterima, rang itu akan dicadangkan untuk dibaca kali
ketiga.
Bacaan
Kali Ketiga
Bacaan
kali ketiga ialah bacaan terakhir dan selepas bacaan ini rang tersebut dianggap
sebagai diluluskan oleh Parlimen. Bacaan ini hanyalah bacaan tajuk oleh
Setiausaha Parlimen. Bacaan ini dilakukan apabila usul yang mencadangkan bacaan
ini dipersetujui dan usul ini dibuat selepas jawatankuasa yang berkenaan tamat
membincangkan rang undang-undang itu.
Apabila
rang undang-undang telah diluluskan oleh Dewan Parlimen yang pertama di mana
rang undang-undang tersebut dimulai, rang undang-undang itu pun akan dihantar
ke Dewan yang lagi satu. Apabila ia diluluskan oleh Dewan kedua ini, barulah ia
disembahkan kepada Yang di-Pertuan Agong untuk mendapat persetujuan baginda.
Persetujuan Yang di-Pertuan Agong dimeterai dengan cap Mohor Negara ke atasnya.
Selepas itu rang undang-undang dengan perintahnya akan disiarkan sebagai
undang-udang kepada orang ramai dalam Warta Kerajaan dan tarikh siaran adalah
tarikh kuat kuasa undang-undang tersebut. Walau bagaimanapun Parlimen boleh
menangguhkan tarikh penguatkuasaan undang-undang tersebut ke suatu masa atau
tarikh akan datang atau mempercepatkan sebelum disiarkan undang-undang itu.
PERANAN BADAN PERUNDANGAN DAN AHLI BADAN
PERUNDANGAN
Pada
dasarnya badan perundangan kerajaan persekutuan dan badan perundangan negeri
mempunyai fungsi yang sama. Malah fungsi badan perundangan di Negara ini sama
dengan badan perundangan di Negara lain yang mengamalkan sistem demokrasi.
Tugas
badan perundangan bukan membuat undang-undang semata-mata. Oleh sebab ahli
dewan perundangan adalah wakil rakyat, mereka berkewajipan untuk menyelesaikan
masalah rakyat. Dalam sistem demokrasi berpalimen di Malaysia, pihak kerajaan
bertanggungjawab secara kolektif terhadap Dewan Perundangan. Sistem kerajaan
bertanggungjawab seperti yang diamalkan di Malaysia mengkehendaki ahli jemaah
menteri yang memegang tampuk pemerintahan bertanggungjawab kepada ahli badan
perundangan yang terdiri daripada wakil rakyat. Setiap ahli jemaah menteri atau
badan eksekutif mestilah menjawab segala pertanyaan dan persoalan yang
ditujukan kepada mereka. Contohnya, yang berkaitan dengan hal ehwal
pentadbiran, dasar kerajaan dan masalah semasa yang berhubung dengan
kepentingan rakyat. Badan perundangan merupakan arena perbahasan tentang
dasar-dasar kerajaan yang memerintah dan segala perkara berkaitan dengan
pentadbiran.
Badan
perundangan menyediakan forum kepada wakil-wakil rakyat untuk menyuarakan
pendapat dan berbincang secara terbuka melalui keistimewaan berparlimen.
Keistimewaan ini membolehkan ahli-ahli badan perundangan menjalankan
tanggungjawab sepenuhnya dan dengan lebih berkesan. Perkara 63 Perlembagaan
Persekutuan Malaysia memperuntukkan beberapa hak dan pengecualian yang disebut
“Keistimewaan Ahli-Ahli Parlimen” di dalam Dewan. Keistimewaan ini terpakai bagi
kedua-dua Dewan secara keseluruhannya, dan untuk ahli-ahli parlimen secara
individu. Keistimewaan yang sama juga diberikan kepada ahli-ahli badan
perundangan di negeri-negeri sebagaimana yang terkandung dalam perkara 72.
Salah satu hak keistimewaan yang penting ialah kebebasan berbahas dalam dewan
undangan. Kebebasan ini adalah mutlak tanpa sekatan pada asalnya, namun selepas
Peristiwa 13 Mei 1969, sekatan dibuat melalui pindaan kepada Perkara 63 dan
Akta Hasutan.
PEMILIHAN AHLI BADAN PERUNDANGAN DAN
PILIHAN RAYA
Pilihan
raya adalah mekanisme yang menjadi teras kepada system demokrasi. Pilihan raya
memberikan peluang kepada rakyat untuk memilih kerajaan yang sah atau mengubah
kerajaan yang sah. Pilihan raya bebas dan adil akan membuka ruang untuk
mencapai objektif member mandat yang sah kepada kerajaan yang wujud. Kerajaan
yang melaksanakan pilihan raya dengan baik dan teratur setelah mendapat mandat
akan memperkuatkan lagi pengesahannya.
Untuk
memastikan pilihan raya tidak dimanipulasikan oleh sesuatu pihak, sama ada
kerajaan yang sedang berkuasa atau pihak lain, pilihan raya dikendalikan oleh
Suruhanjaya Pilihan Raya. Mengikut Perlembagaan Persekutuan, tanggungjawab
untuk mengadakan pilihan raya Rakyat dan Dewan Undangan Negeri terletak pada
Suruhanjaya Pilihan Raya. Sejajar dengan itu badan ini ditubuhkan pada 4
September 1957, mengikut Perkara 114 Perlembagaan Persekutuan. Selaku badan
bebas, Suruhanjaya ini tidak boleh dipengaruhi oleh mana-mana pihak dalam
mengendalikan pilihan raya.
Tiada
had bilangan calon yang boleh bertanding dalam sesuatu pilihan raya. Namun,
seorang calon sahaja yang dipilih untuk mewakili penduduk sesuatu bahagian
pilihan raya di Parlimen (Pilihan Raya Umum) atau Dewan Undangan Negeri
(Pilihan Raya Negeri).
‘First-Past-The-Post-System’ seperti yang diamalkan bermaksud calon-calon
yang memperoleh majority akan diisytiharkan pemenang dalam bahagian pilihan
raya masing-masing. Sistem politik yang diamalkan di Malaysia ialah system
politik pelbagai parti. Dalam system ini, parti politik yang memperoleh
majoriti kerusi di Parlimen (Dewan Rakyat) akan menubuhkan kerajaan Persekutuan
dan parti politik yang memperoleh majoriti kerusi di Dewan Undangan Negeri akan
menubuhkan kerajaan negeri. Sehingga kiniterdapat 222 kerusi Dewan Rakyat (Parlimen)
dan 575 kerusi Dewan Undangan Negeri.
Setiap
warganegara Malaysia berhak untuk memilih kerajaan melalui proses pilihan raya
dengan mengundi calon pilihannya. Namun hak politik ini tertakluk kepada
beberapa syarat. Sebelum seseorang boleh mengundi, dia terlebih dahulu perlu
mendaftar dengan Suruhanjaya Pilihan Raya, dan memenuhi syarat yang tersebut
dalam Perkara 119, iaitu :
1. Warganegara
Malaysia.
2. Berumur
tidak kurang daripada 21 tahun pada tarikh kelayakan. (kini telah digubal
kelayakan mengundi kepada umur 18 tahun sejak tahun 2021)
3. Seorang
penduduk di mana-mana bahagian pilihan raya di Malaysia.
4. Tidak
hilang kelayakan sepertimana yang dinyatakan dalam Perkara 48.
Sesiapa
juga boleh menjadi calon dalam pilihan raya asalkan syarat-syarat yang
dinyatakan dalam Perkara 47 seperti di bawah dipenuhi :
1. Warganegara
Malaysia dan bermastautin di Negara ini.
2. Berumur
tidak kurang daripada 21 tahun pada hari penamaan calon.
3. Tinggal
di negeri di mana dia akan bertanding.
4. Tidak
hilang kelayakan sepertimana yang dimyatakan dalam Perkara 48.
Setiap
calon berhak mewakili sesuatu parti yang berdaftar atau bertanding sebagai
calon bebas.
Badan
perundangan biasanya tidak kekal buat selama-lamanya, sebaliknya bergantung
pada pemilihan rakyat. Pilihan raya akan diadakan semula untuk memilih badan
perundangan yang baru. Pilihan raya untuk Dewan Rakyat dan Dewan Undangan
Negeri, seperti yang ditetapkan oleh undang-undang, diadakan sekali dalam
tempoh lima tahun, kecuali jika dewan dibubarkan lebih awal. Pilihan Raya Umum
diadakan dalam tempoh 60 hari, selepas tarikh pembubaran. Pilihan Raya Kecil juga
diadakan dalam tempoh 60 hari dari tarikh kekosongan, sama ada disebabkan
kematian, peletakan jawatan atau seorang Ahli Dewan Rakyat dan Dewan Undangan
Negeri itu hilang kelayakan. Dalam hal ini, tarikh kekosongan kerusi akan
ditetapkan oleh Suruhanjaya.
BADAN PERUNDANGAN SEBAGAI BADAN YANG
MENGGUBAL UNDANG-UNDANG
Tugas
menggubal undang-undang yang terletak pada badan perundangan meliputi tugas
untuk meminda perlembangan, meluluskan undang-undang baru, memansuhkan
undang-undang lama dan baru serta mengesahkan undang-undang yang sedang
berjalan.Kesemua proses ini berlaku dalam badan perundangan mengikut prosedur
perundangan yang ditetapkan.
Proses membuat undang-undang
biasanya memakan masa yang panjang, teliti dan rigid. Penelitian yang teliti
harus dilakukan supaya undang-undang itu adil dan tidak membawa kesan negatif
kepada rakyat. Hal ini penting kerana undang-undang yang baik akan melahirkan
Negara yang maju dan aman damai. Di samping itu, pelaksanaan undang-undang
hanya boleh disempurnakan jika itu adalah undang-undang yang mendapat sokongan
rakyat.
Prosedur meluluskan rang
undang-undang bergantung pada struktur badan perundangan dan tertakluk kepada
syarat-syaratyang termaktub dalam perlembagaan
persekutuan dan negeri. Terdapat beberapa perbezaan dari segi
prosedur meluluskan rang undang-undang
antara badan perundangan dwidewan di Parlimen, dan satu Dewan Undangan Negeri.
BADAN PERUNDANGAN DALAM SISTEM DEWAN
PERUNDANGAN DWIDEWAN
Rang
undang-undang akan melalui tiga peringkat atau bacaan dalam kedua-dua dewan
sebelum diluluskan. Rang undang-undang itu biasanya dikemukakan oleh seorang
menteri. Ini dikenali sebagai Bacaan Pertama iaitu untuk memaklumkan kepada
dewan perundangan tentang undang-undang yang hendah dibuat itu. Setelah itu
rang undang-undang itu akan dicetak, dan diedarkan kepada semua ahli (jika rang
tersebut belum diedarkan sebelum Bacaan Pertama dibuat).
Peringkat seterusnya yang dikenali
sebagai Bacaan Kedua adalah peringkat melaksanakannya buat kali pertama. Tajuk
rang undang-undang akan dibaca oleh Setiausaha Dewan Parlimen setelah usul
mencadangkan bacaan ini dipersetujuai oleh dewan. Peringkat kedua ini penting,
pada masa inilah ahli dewan akan menyuarakan sokongan dan bangkangan terhadap
undang-undang yang dicadangkan itu. Perbahasan bagi usul ini meliputi prinsip
undang-undang itu serta baik-buruknya.
Apabila rang undang-undang dibaca
buat kali kedua, iaitu setelah majoriti dewan bersetuju dengan rang tersebut
pada prinsipnya, ia akan dibincangkan dan diperhalusi oleh jawatankuasa.Biasanya
satu jawatankuasa khas dibentuk untuk membantu badan perundangan dalam
melaksanakan tugas-tugasnya. Mereka ini akan mengkaji dan memastikan bahawa
undang-undangyang dilaksanakan itu betul dan berkesan. Jawatankuasa ini akan
mencadangkan pengubahsuaian yang tidak akan bertentangan dengan prinsip rang
tersebut jika perlu sebelum ia diluluskan oleh Dewan Rakyat.
Peringkat terakhir ialah Bacaan Kali
Ketiga iaitu setelah rang undang-undang itu selesai dibincangkan oleh
jawatankuasa seluruh dewan. Ina adalah kali terakhir rang undang-undang
tersebut dibaca dan seterusnya ia dianggap sebagai diluluskan oleh Dewan.
Selepas ini rang undang-undang berkenaan dikemukakan untuk kelulusan Dewan
Senat. Di Dewan Senat, rang undang-undang akan melalui tiga bacaan seperti di
atas sebelum ia diluluskan. Selepas itu ia akan dipersembahkan kepada Yang
di-Pertuan Agong untuk kelulusan baginda. Hanya selepas ini rang undang-undang
berkenaan dapat dikuatkuasakan serta mencapai tahap akta kerajaan.
PROSEDUR PERUNDANGAN DALAM SISTEM DEWAN
PERUNDANGAN SATU DEWAN
Kerajaan
negeri juga mempunyai badan perundangan sendiri yang dikenali sebagai Dewan
Undangan Negeri. Kerajaan negeri juga menggubal undang-undang untuk negeri itu
dalam perkara-perkara yang terdapat dalam Senarai Negeri dan Senarai Bersama.
Prosedur perundangan adalah sama seperti dalam Parlimen, tetapi, selepas rang
undang-undang melalui tiga bacaan dalam majlis, ia akan dipersembahkan kepada
Duli Yang Maha Mulia Sultan atau Yang Dipertuan Negeri untuk diluluskan. Proses
pembacaan dan perbahasan tertumpu dalam satu dewan perundangan sahaja.
RANG UNDANG-UNDANG
Rang
undang-undang amat penting dalam membuat rang undang-undang. Ia merupakan draf
tentang cadangan undang-undang baru atau pindaan kepada yang sedia ada yang
dikemukakan atau dibentangkan oleh sebuah dewan perundangan.
Rang undang-undang boleh dibahagikan
kepada tiga jenis, iaitu rang undang-undang persendirian (private bill), rang undang-undang awam atau kerajaan (public government bill) dan rang
undang-undang kacukan atau hibrid (hybrid
bill).
Rang
undang-undang jenis pertama digelar persendirian kerana tujuan asas rang
undang-undang tersebut adalah untuk menjaga kepentingan satu-satu kumpulan,
syarikat perniagaan, orang perseorangan, persatuan, dan puak-puak lain yang
mempunyai kepentingan terhadap rang undang-undang tersebut.
Rang undang-undang kerajaan pula
biasanya ditaja dan diperkenalkan oleh menteri kabinet, ataupun diperkenalkan
bagi pihak kerajaan oleh salah seorang anggota dewan perundangan parti
kerajaan. Rang undang-undang jenis ini biasanya melibatkan kepentingan sejumlah
besar rakyat jelata untuk dikuatkuasakan oleh badan pentadbiran awam.
Jenis rang undang-undang yang
disebut kacukan (hibrid) pula sebenarnya ialah rang undang-undang awam yang
diperkenalkan sama ada oleh anggota kerajaan ataupun orang perseorangan.
Bagaimanapun, apa yang membezakan ia daripada rang undang-undang awam atau
kerajaan ialah keadaan rang undang-undang tersebut yang melibatkan kepentingan
khusus orang perseorangan atau badan-badan koporat tertentu. Ia juga berbeza
dengan rang undang-undang persendirian kerana rang undang-undang hibrid
meliputi bidang yang lebih khusus, yakni ditujukan kepada kumpulan-kumpulan
yang kecil.
PRINSIP
KETINGGIAN PERLEMBAGAAN BADAN – BADAN PERUNDANGAN DALAM KONTEKS ISLAM
Konsep ketinggian perlembagaan berkait rapat
dengan demokrasi dan federalisme yang merupakan dua asas Perlembagaan Malaysia.
Demokrasi dilindungi dengan memastikan bahawa bukan seorang atau sekumpulan
manusia yang mempunyai kuasa tertinggi, sebaliknya semua orang adalah tertakluk di bawah undang – undang tertinggi
iaitu perlembangaan. Oleh itu, negara akan diperintah oleh kerajaan yang
bertindak mengikut lunas undang – undang, bukannya kerajaan yang bertindak
mengikut keinginan manusia atau keinginan
pemerintah. Prinsip yang terkandung dalam peruntukan ini terpakai kepada
semua kepimpinan kerajaan – kehakiman, badan perudangan dan badan eksekutif. Ia
juga mengikat setap orang termasuk lah Yang di- Pertuan Agong, Raja – Raja
Melayu, Perdana Menteri, ahli Jemaah Menteri, Para Menteri Besar dan
sebagainya. Apa – apa arahan yang diberikan oleh kerajaan atau perundangan yand
digubal oleh badan perundangan tidak boleh melanggar hak – hak perlembangaan
yang dilindungi oleh Perlembagaan. Sesiapa juga tidak boleh melakukan apa – apa
pelanggaran terhadap peruntukan Perlembagaan Persekutuan.
Dalam
Negara demokrasi, hak individu terpelihara daripada individu lain dan
pemerintah. Kebebasan bersuara, berpolitik, beragama dan hak asasi manusia yang
lain termaktub dalam perlembagaan yang merupakan undang –undang tertingggi
Negara tersebut. Tujuannya ialah supaya hak – hak tersebut tidak dapat dicabuli
melalui undang – undang biasa yang digubal oleh badan perundangan. Dengan itu,
pihak pemerintah tidak dapat membuat apa –apa arahan berdasarkan undang –
undang yang bertujuan menyekat hak – hak tersebut.
Federalisme
pula mengkehendaki sebuah perlembagaan bertulis yang memperuntukan ketinggian
dan keagungan perlembagaan itu. Profesor Dicey berkata:
Sebuah
Negara persekutuan itu wujud dengan sebab perlembagaan samalah seperti wujudnya
mana – mana perbadanan dengan sebab adanya undang –undang yang menubuhkannya
atau yang membolehkan penubuhannya. Yang demikian, setiap kuasa, baik kuasa
pemerintah, kuasa perundangan atau kuasa kehakiman, sama ada dipunyai oleh
Negara itu oleh negeri masing – masing dalam Persekutuan itu adalah rendah dan
dikawal oleh perlembagaan.
Sebagai undang – undang tertinggi, perlembagaan
menentukan bentuk pemerintahan , kuasa pemerintahan dan cara menjalankan
pemerintahan. Semua organ kerajaan dibentuk berdasarkan peruntukan dalam
perlembagaan. Kuasa organ – organ tersebut juga diperolehi daripada
perlembagaan. Dengan kata lain, sumber kuasa dan kewujudan semua institusi
penting dalam pemerintahan adalah perlembagaan. Oleh itu, apa – apa jua yang
bercanggah dengan mana – mana peruntukan perlembagaan dianggap tidak sah dari
segi undang – undang dan berlawanan dengan kehendak perlembagaan. Selaras
dengan itu Perkara a (1) menyatakan:
Perlembagaan
ini ialah undang – undang utama Persekutuan dan apa – apa undang yang
diluluskan selepas Hari Merdeka yang tidak selaras dengan Perlembagaan ini
adalah tidak sah setakat ketidakselarasan itu.
Jelas sekali peruntukan di atas mengehadkan kuasa badan
perundangan persekutuan dan badan perundangan negeri-negeri kerana
undang-undang yang dibuat oleh Parlimen dan Dewan Undangan Negeri boleh dicabar
dalam mahkamah atas alasan ia bertentangan dengan mana-mana peruntukan perlembagaan.
Sebagaimana yang dijelaskan oleh Raja Azlan Shah dalam kes Loh Kooi Choon bahawa
undang-undang biasa, sama ada yang dibuat oleh badan perundangan persekutuan
atau badan perundangan negeri boleh diisytiharkan tidak sah atas salah satu
daripada tiga alasan. Alasan pertama, Undang-Undang Persekutuan atau
Undang-Undang Negeri Bertentangan dengan perlembagaan, sebagaimana yang
terkandung dalam Perkara 4(1). Alasan kedua, undang-undang yang diluluskan oleh
Parlimen atau undang-undang oleh badan perundangan negeri adalah di luar bidang
kuasa badan tersebut sebagaimana yang digariskan oleh Perkara74. Alasan ketiga,
apabila undang-undang negeri berlawanan dengan undang-undang persekutuan, yang
mana undang-undang negeri akan tidak terpakai, sebagaimana ditetapkan oleh
Perkara75.
KUASA,
FUNGSI DAN STRUKTUR BADAN-BADAN PERUNDANGAN NEGARA FEDERAL DALAM KONTEKS
MALAYSIA
Negara persekutuan ialah negara yang mengamalkan konsep
federalisme. Sebuah persekutuan wujud apabila beberapa Negara bersetuju untuk
bergabung dan menubuhkan sebuah kerajaan pusat yang diberi bidang kuasa
tertentu. Melalui penggabungan itu wujud sebuah negara baru yang berdaulat.
Dalam sistem pemerintahan seperti ini, kerajaan-kerajaan negeri masih berfungsi
dan mempunyai bidang kuasa yang tertentu. Oleh sebab Perlembagaan Malaysia
dirangka mengikut konsep federalisme, maka badan-badan perundangan yang wujud
di Malaysia juga dicipta mengikut kehendak federalisme juga.
Sebagai
sebuah perlembagaan persekutuan, Perlembagaan Malaysia mengagihkan kuasa antara
kerajaan seluruh negara, yang dikenali sebagai kerajaan persekutuan, dan
kerajaan untuk bahagian tertentu negara, yang dikenali sebagai kerajaan negeri.
Oleh itu terdapat dua jenis badan perundangan di Malaysia iaitu Badan
Perundangan Persekutuan dan Badan Perundangan Negeri.
Menurut
takrifan Perlembagaan Malaysia dalam Perkara 160(2), Badan Perundangan
berhubung dengan sesebuah negeri ertinya ‘pihak berkuasa yang mempunyai kuasa
di bawah Perlembagaan Negeri itu untuk membuat undang-undang bagi negeri itu’.
Lebih khusus lagi Badan Perundangan Negeri dikenali sebagai Dewan Undangan
Negeri. Peruntukan yang sama mentakrifkan Dewan Undangan sebagai ‘dewan
perwakilan, tidak kira bagaimana jua disebut, dalam Badan Perundangan sesuatu
Negeri (dan khususnya termasuklah Majlis Negeri di Sarawak)’.
Badan
perundangan pada peringkat persekutuan atau kerajaan persekutuan pula dikenali
sebagai Parlimen. Takrifan Parlimen sebagaimana yang termaktub dalam Perkara 44
merujuk kepada Majlis atau dewan pembuat undang-undang kerajaan persekutuan
yang terdiri daripada Dewan Rakyat dan Dewan Negara serta Yang di-Pertuan
Agong.
TAKAT
UNDANG-UNDANG BADAN PERUNDANGAN PERSEKUTUAN DAN BADAN PERUNDANGAN NEGERI
Kerajaan persekutuan mempunyai kawalan pelaksanaan kuasanya
iaitu seluruh negara dan melaksanakannya tanpa campur tangan atau bebas
daripada kerajaan negeri. Kerajaan negeri juga bebas untuk menjalankan kuasa
mereka dalam kawasan, sempadan negeri atau wilayah mereka tanpa gangguan
daripada kerajaan persekutuan dan kerajaan negeri lain.
Keterbatasan
takat undang-undang yang digubal oleh badan perundangan negeri dinyatakan dalam
Perkara 73(b), yang menyatakan bahawa badan perundangan sesebuah negeri boleh
membuat undang-undang bagi keseluruhan atau mana-mana bahagian negeri itu.
Takat Undang-Undang Persekutuan yang digubal oleh Parlimen adalah menyeluruh
sebagaimana yang termaktub dalam Perkara 74(b), bahawa Parlimen boleh membuat
undang-undang bagi keseluruhan atau mana-mana bahagian Persekutuan dan
undang-undang yang berkuat kuasa di luar dan juga dalam Persekutuan.
Tiada ulasan:
Catat Ulasan